Aan de hand van onderstaande stappen kun je elke gedachte checken of deze binnen alle redelijkheid valt en in hoeverre irrationeel. Met andere woorden is het een gedachte die uit gezond verstand komt of is het een uit de hand gelopen gedachte. Met name dat laatste kan al gebeuren voor je er erg in hebt (onbewust gebeurd er een hoop waar we lang niet altijd even bewust van zijn). Er zijn 3 verschillende onder verdelingen en die zijn in stellingen onder gebracht: de situatie, het gevoel en de automatische gedachte(s).
1) Geef een kern beschrijving van de gebeurtenis, met alleen relevante informatie en zonder interpretaties (of voorbarige conclusies). Houd je aan feiten en wat er werkelijk gebeurd is. Laat de situatie uit 1 gebeurtenis bestaan en niet uit een aantal samenloop van omstandigheden.
2) Wat voelde je op dat moment (boos, bang, bedroeft, blij) ? Was er sprake van meerdere emoties ? Kun je het gevoel met iets vergelijken ? Heb je dit specifieke gevoel eerder meegemaakt ?
3) Daag de gedachte(s) uit met vragen als: Hoe groot is de kans dat het reeel is ? Wat is het bewijs ? Welk bewijs is er tegen ? Hoe kun je de toekomst voorspellen ? Is er een andere kijk mogelijk ? Zie je misschien iets over het hoofd ? Wat is het ergste dat zou kunnen gebeuren ? Kun je daar overheen komen ? Wat is het beste dat jou zou kunnen gebeuren ? Wat is de meest realistische/waarschijnlijke afloop ? Wat is het effect van je manier van denken ? Wat zou een andere denkwijze je opleveren ? Wat kun je er zelf aan doen ? Hoe zou een ander denken in jouw situatie ? Hoe zou je reageren als de rollen omgedraaid zouden zijn ?